Zusters en broeders,
Dit jaar zullen wij, voor het eerst sinds het Evangelie in onze streken door Willibrord en zijn leerlingen is verkondigd, geen Pasen kunnen vieren in onze kerkgebouwen. En indien de situatie niet sneller verbetert dan nu gedacht, evenmin alle zondagen van de Paastijd, dus tot en met Pinksteren. Niet omdat het oorlog is, niet omdat we onderdrukt worden, maar vanwege een natuurramp. Deze ramp voltrekt zich onzichtbaar in onze straten, laat gebouwen en gewassen overeind, maar kan mensen ernstig ziek maken, met name diegene die tot een van de vele risicogroepen behoren die de jaarlijkse griepprik ontvangen. We weten ons verbonden in gebed voor en medeleven met allen die ziek geworden zijn, allen die voor hen zorgen en die werken aan oplossingen, en allen die angstig zijn. Wij roepen onszelf en elkaar hierbij opnieuw op om trouw te blijven in de gebeden, nuchter en waakzaam te leven als dienaars van God, elkaar te blijven liefhebben als broeders en zusters in Christus en daarbij in het bijzonder te zorgen voor de meest kwetsbare mensen in onze omgeving.
Verlenging veiligheidsmaatregelen
De strikte maatregelen die de overheid heeft getroffen om de verspreiding van besmetting tegen te gaan, de veiligheid van met name kwetsbare groepen in onze samenleving te bewaken en zo goed mogelijk voor slachtoffers te zorgen, hebben wij als kerk overgenomen. Dat blijven we ook voor de komende periode doen. We dringen er daarom bij onze gelovigen op aan alle veiligheidsmaatregelen op te volgen, sociale contacten te beperken en bij elke ontmoeting anderhalve meter afstand in acht te nemen.
De deuren van onze kerken en andere gebouwen blijven vooralsnog tot 1 juni voor alle vieringen en activiteiten gesloten. Van de mogelijkheid die de overheid bij monde van minister Grapperhaus heeft geboden onder voorwaarden religieuze bijeenkomsten te houden zullen wij – onderstaande uitzonderingen daargelaten – geen gebruik maken.
Onze overwegingen zijn hierbij de volgende:
- Kerkdiensten zijn niet alleen voor persoonlijk gebed of meditatie bedoeld. We ontmoeten er elkaar als leden van het lichaam van Christus en delen er lief en leed. Dat laatste staat vanwege het vereiste afstand houden onder druk.
- Veel van onze kerkgebouwen zijn niet geschikt om de vereiste afstand te houden.
- Veel van onze trouwe kerkgangers behoren tot die groepen in de samenleving die bij besmetting een groter risico op ernstige complicaties lopen.
- Wij zijn met elkaar kerk en volgen daarom op alle kerkplekken dezelfde lijn.
We realiseren ons terdege dat de genomen maatregelen ons als liturgievierende gemeenschap diep raken en nemen ze dan ook met pijn in ons hart. We kunnen het hartsgeheim niet vieren in onze kerkgebouwen. We kunnen elkaar niet ontmoeten na de vieringen en bij activiteiten. Dat neemt echter niet weg dat de kerk als lichaam van Christus in ons leven aanwezig blijft. Als leden van dat ene lichaam ontdekten we in de afgelopen weken al hoe we op andere dan de gebruikelijke manieren met elkaar verbonden kunnen zijn. Velen vonden hier creatieve nieuwe manieren voor. Dit voedt het vertrouwen dat we elkaar zullen blijven vinden en vasthouden in deze moeilijke tijd, in ons land en in onze wereld, ook nu deze periode langer duurt dan aanvankelijk gedacht.
Samenvattend zetten we de belangrijkste maatregelen nog een keer op een rijtje:
- De periode waarin wij afzien van kerkelijke vieringen en activiteiten inclusief openstelling van de kerken, (bestuurs)vergaderingen, vormingswerk en verhuur wordt verlengd en zal duren tot en met 1 juni. Indien noodzakelijk wordt online vergaderd.
- Uitzondering hierop vormen kerkdiensten die geen uitstel kunnen lijden zoals een uitvaart of huwelijk, waarbij de eisen die de overheid stelt – maximaal dertig aanwezigen die onderling anderhalve meter afstand kunnen houden – strikt in acht zullen worden genomen.
- De verzorging van het persoonlijk pastoraat verloopt via de eerder uitgegeven richtlijnen.
Kerkdiensten online
De liturgie van zon– en feestdagen gaat tot en met Pinksteren door op ons online kanaal op YouTube. Uw reacties op de eerste livestream waren positief en we kregen vele tips ter verbetering die we ter harte hebben genomen. Vier met ons mee, blijf ons voeden met uw opmerkingen en breng de diensten onder de aandacht van uw medegelovigen!
- U krijgt toegang tot de livestream via de website van de kerk. De uitzendingen kunnen ook via de digitale televisie, pc, laptop of tablet rechtstreeks op Live – YouTube worden bekeken.
- Vraagt en biedt u alstublieft onderling assistentie aan anderen om u heen als het vinden van deze vieringen problemen oplevert.
- Wij gaan als bisschoppen samen voor in de vieringen van de komende zondagen en in de vieringen van de Goede Week en Pasen, telkens geassisteerd door een zanger en organist. Alle informatie hierover vindt u op de landelijke website.
- Op de zondagen van Pasen tot en met Pinksteren en op Hemelvaartsdag zal er telkens om 10.00 uur een online viering zijn waarin één van de bisschoppen voorgaat, geassisteerd door een pastoor uit het andere bisdom, en opnieuw door een cantor en organist.
- De liturgieboekjes staan steeds een dag voor de viering klaar op de website om te downloaden.
- Op de website van de landelijke kerk vindt u acht tips om op biddende wijze de livestream op YouTube mee te vieren.
- YouTube biedt u de mogelijkheid tijdens de uitzending via de chat de vredegroet uit te wisselen, elkaar op te roepen tot gebed en natuurlijk elkaar na afloop een goede zondag, een goede week en straks een zalig Pasen te wensen.
- Intenties voor de voorbeden tijdens een van de diensten kunt u van tevoren mailen aan een van de bisschoppen. Eventueel binnengekomen namen kunnen vanwege de privacywetgeving niet hardop worden uitgesproken. We zullen die opschrijven, de briefjes in een mandje leggen en ze bij de gebeden opdragen.
Collectes
Tot en met begin juni vallen met de vieringen ter plaatse ook de collectes aldaar uit. Dat betekent niet alleen een flinke aderlating voor het vastenoffer en andere diaconale acties, maar ook voor de parochies zelf. Wij roepen daarom alle parochies op het eigen rekeningnummer op de parochiesite eenvoudig vindbaar te maken, bijvoorbeeld door het bij de aankondiging van de online viering te presenteren. In de online vieringen zal vanaf Pasen een oproep worden gedaan het doorgaande werk in de parochies financieel te gedenken.
Afgelastingen
De chrismamissen die normaal gesproken tijdens de Goede Week in de kathedrale kerken van Utrecht en Haarlem worden gevierd, worden uitgesteld tot een nader te bepalen datum. Mocht een priester intussen olie voor de zieken tekortkomen, dan is deze verkrijgbaar in de eigen kathedrale kerk.
Verder wordt afgelast:
- het Leringweekend in het aartsbisdom van 17 tot en met 19 april;
- het Codde-symposium op 18 april;
- de Oliedag van de Haarlemse Geestelijkheid met partners op 21 april;
- de dag over kerk en kinderen op 9 mei;
- de vergadering van de Haarlemse Geestelijkheid op 13 mei;
- de Provinciale Synode van de geestelijkheid op 28 mei en
- de pelgrimage naar de springprocessie op derde Pinksterdag in Echternach.
Voor veel landelijke en parochiële activiteiten die nu moeten worden afgelast zullen nieuwe data worden gezocht. Wij roepen alle betrokken op hier terughoudend mee om te gaan en elkaar te sparen voor een te volle agenda direct na de zomer. Mocht u toch iets gaan plannen, raadpleeg dan eerst de kerkelijke agenda op de landelijke website, zodat teleurstellingen worden voorkomen.
Getijdengebed en ‘Tekens van Hoop’
In de meeste parochies en staties ontstaan inspirerende initiatieven tot het omzien naar elkaar in deze crisistijd. Op de website www.okkn.nl vindt u in de linker kolom een overzicht van deze ‘Tekens van Hoop’ die uitdagen tot navolging of meteen kunnen worden opgevolgd. Nieuwe input hiervoor blijft van harte welkom!
Naast het getijdengebed dat de leden van de gemeenschap de Goede Herder onderhouden, hebben de pastoors Victor Scheijde, Louis Runhaar, Rudolf Scheltinga en Erna Peijnenburg op Facebook vormgegeven aan het dagelijks gebed van de kerk, met livestreams in de ochtend, de middag, de vroege avond en de late avond. U vindt deze op ‘Livestream getijdengebed in de coronacrisis’. Uiteraard kan men ook zonder deze livestream thuis deelhebben aan het altijd doorgaande gebed van de kerk.
Tot slot
Vandaag, 25 maart, vieren wij de menswording van de Heer. Sinds Maria namens ons ‘ja’ zei op het woord dat de engel Gabriël tot haar sprak, draagt ons bestaan het zegel van het goddelijke leven. We zijn daardoor in alles wat ons kwetsbare leven bedreigt nooit meer alleen. Doordat Christus zich met ons menselijk leven heeft verenigd, hebben we niet alleen de belofte van zijn aanwezigheid, maar ook het grote perspectief van Pasen: zijn lijden en kruis, dat Hij in gehoorzaamheid aan de Vader en uit liefde voor de mensen draagt, komt uit bij de verrijzenis. Het is de weg van Christus waarop wij in vertrouwen voortgaan, en daarom durven wij u zeker ook op deze dag ondanks alles een goede opgang naar Pasen te wensen.
Utrecht/Amsterdam,
woensdag 25 maart anno Domini 2020
Aankondiging van de Heer aan de H. Maagd Maria
Bernd Wallet, aartsbisschop-elect van Utrecht
Dirk Jan Schoon, bisschop van Haarlem